ภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ

ภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ #1

ภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ (Obstructive Sleep Apnea: OSA) เป็นภาวะความผิดปกติอย่างหนึ่งของการหายใจที่เกิดขึ้นระหว่างนอนหลับเกิดจากการปิดกั้นของทางเดินหายใจขณะหลับ  ทำให้อากาศไม่สามารถผ่าน หรือผ่านได้น้อย ส่งผลให้เกิดภาวะออกซิเจนในเลือดลดลง มีก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ในเลือดสูง ความดันโลหิตสูงขึ้น ระบบประสาทอัตโนมัติทำงานมากขึ้น และเพื่อที่จะลดภาวะการหยุดหายใจระหว่างนอนหลับ สมองจะเกิดการตื่นขึ้น บางครั้งสั้นมากเป็นวินาที ซึ่งผู้ป่วยมักจะไม่รู้ตัวว่าตื่น เหตุการณ์เหล่านี้เกิดขึ้นหลายครั้งในหนึ่งคืน ในรายที่มีอาการมากอาจเกิดขึ้นมากกว่าร้อยครั้งใน 1 ชั่วโมง ส่งผลให้คุณภาพการนอนไม่ดี ตื่นมาไม่สดชื่น รู้สึกอ่อนเพลีย การจดจำไม่ดี  พบได้ในทุกอายุ โดยมักจะพบมากขึ้นตามอายุที่มากขึ้น ผู้ชายมากกว่าผู้หญิง หรือกลุ่มคนที่น้ำหนักตัวมาก ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักไม่สังเกตถึงความผิดปกติในขณะหลับของตนเอง บ่อยครั้งที่ผู้พบความผิดปกติเป็นคู่สมรสหรือคนใกล้ชิด

จากการศึกษาพบว่าภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น เป็นปัจจัยเสี่ยงของโรคความดันโลหิตสูง เบาหวาน การดื้อต่ออินซูลิน ภาวะอ้วนลงพุง นอกจากนี้ ภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้นยังพบได้บ่อยในผู้ที่มีภาวะหลอดเลือดหัวใจ หลอดเลือดสมอง และหัวใจเต้นผิดจังหวะ

อาการของภาวะหยุดหายใจขณะหลับ

หากคุณมีอาการเหล่านี้ แปลว่าคุณกำลังเสี่ยงกับภาวะความผิดปกติอย่างหนึ่งของการหายใจที่เกิดขึ้นระหว่างการนอนหลับ

  • นอนกรน
  • หยุดหายใจในขณะหลับ
  • ตื่นขึ้นมาเพราะหายใจแรง, สำลัก หรือหายใจติดขัดหรือไม่
  • ตื่นขึ้นมาแล้วรู้สึกเจ็บคอและปากแห้ง
  • นอนเตะขาไปมาในขณะหลับ
  • รู้สึกกระสับกระสายจนต้องการขยับขา ในขณะที่นอนเฉยๆ ช่วงกลางคืน
  • ละเมอเดิน
  • ฝันร้าย
  • ฝันผวา
  • ละเมอพูด
  • ละเมอทานอาหาร
  • ออกท่าทางขณะฝัน
  • นอนตกเตียง
  • อาการชัก / ชักขณะหลับ
  • นอนกัดฟัน

ใครบ้างที่เสี่ยง

พบว่าร้อยละ 60 ของผู้ที่มีภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น  เกิดจากโรคอ้วน ส่วนสาเหตุในคนที่น้ำหนักปกติ เกิดจากโครงสร้างของใบหน้า และกะโหลกศีรษะ ต่อมทอนซิล และอดีนอยด์โต คอหนา ลิ้นโต ภาวะหมดประจำเดือน โรคทางต่อมไร้ท่อ ได้แก่ ต่อมไทรอยด์ทำงานน้อย โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรงบางชนิด การดื่มสุรา การใช้ยานอนหลับ คัดจมูก หายใจไม่สะดวกจากโพรงจมูกบวม หรือจากโครงสร้างจมูกที่ผิดปกติ จะส่งผลให้ภาวะหยุดหายใจระหว่างนอนหลับแย่ลง

ทางเลือกการรักษา

การปรับพฤติกรรมเสี่ยง ได้แก่

  • การลดน้ำหนักตัว โดยการควบคุมอาหาร    
  • ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
  • หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์
  • หลีกเลี่ยงการใช้ยานอนหลับ
  • ปรับท่านอนเป็นท่านอนตะแคงจะช่วยให้อาการลดลง
  • หลีกเลี่ยงภาวะอดนอน

การใช้เครื่องช่วยสร้างแรงดันบวกในทางเดินหายใจ

  • (Positive airway pressure therapy, PAP) เป็นอุปกรณ์ที่ช่วยเปิดทางเดินหายใจให้โล่ง เพื่อรักษาภาวะอุดกั้นทางเดินหายใจ ซึ่งเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพดีที่สุดในปัจจุบัน

การใช้อุปกรณ์ทางทันตกรรมช่องปาก

  • ใช้ในกรณีที่อาการไม่รุนแรง

การรักษาด้วยการผ่าตัด

  • มีการผ่าตัดได้หลายวิธี ขึ้นกับระดับความรุนแรงและอวัยวะที่ทำให้เกิดการอุดกั้นขณะนอนหลับ ซึ่งจะพิจารณาร่วมกับแพทย์ผู้ดูแลรักษ

หมวดเนื้อหาที่เกี่ยวข้อง

ควบคุมน้ำหนัก

การควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน เพราะโรคอ้วน เป็นตัวการของโรคร้ายต่างๆ มากมาย ดังนั้นจึงควรควบคุมน้ำหนักให้ดีและอยู่ในเกณฑ์ที่ปกติอยู่เสมอ โรคร้ายที่อาจจะมาพร้อมกับความอ้วนได้แก่ โรคเบาหวาน โรคข้อเข่าเสื่อม โรคความดันโลหิตสูง มะเร็งเต้านม โรคหล...

อ่านต่อ

สุขภาพหญิง

ผู้หญิงมีความแตกต่างจากเพศชายอยู่หลายอย่างไม่ว่าจะเป็นโครงสร้างของ ร่างกาย ฮอร์โมนของระบบสืบพันธุ์ ความแตกต่างเหล่านี้ส่งผลให้ผู้หญิงมีปัญหาสุขภาพที่แตกต่างจากเพศชาย และในแต่ละช่วงอายุของผู้หญิงก็จะมีปัญหาสุขภาพที่แตกต่างกันไป โรคที่ผู้หญิงส่วนใหญ่จะ...

อ่านต่อ

ความดันโลหิต คอเรสเตอรอล

หัวใจและหลอดเลือด ทำงานสัมพันธ์กันตลอดเวลาเพื่อนำเอาเลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆทั่วร่างกาย    ความผิดปกติในร่างกายที่มีผลกับระบบหัวใจและหลอดเลือดได้แก่ โรคความดันโลหิตสูง ที่จะทำให้ผนังหลอดเลือดอ่อนแดและแตกได้    โรคไขมันอุดตันเส้นเลือ...

อ่านต่อ

สุขภาพชาย

สุขภาพผู้ชาย แต่เมื่อเริ่มเข้าเลข 3 พบว่าผู้ชายที่อายุเข้า 30 ปีขึ้นไป จะพบว่าตนเองนั้นมีพละกำลัง เรี่ยวแรงน้อยลง ไม่เหมือนก่อนสุขภาพโดยรวมเริ่มย่ำแย่ เพราะฉะนั้นการหมั่นดูแล สุขภาพผู้ชาย จึงเป็นสิ่งสำคัญ เรียกได้ว่า ใครเริ่มดูแลสุขภาพก่อนยิ่งได้เป...

อ่านต่อ

เบาหวาน

โรคเบาหวาน คือ ความผิดปกติของตับอ่อนที่ผลิตอินซูลินไม่เพียงพอ ก่อให้เกิดระดับน้ำตาลในเลือดสูง เป็นโรคเรื้อรังที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพหลายระบบ ฟัน เหงือก ตา ไต หัวใจ สมอง และ หลอดเลือด รวมทั้งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิต  อาการของเบื้องต้นที่สามารถสังเ...

อ่านต่อ