ลำใส้ดี สุขภาพดี

ปรับปรุงล่าสุด : 23 พฤษภาคม 2565

เชื่อหรือไม่ว่าสุขภาพเราจะดีหรือไม่ดี ขึ้นอยู่กับลำไส้เป็นส่วนสำคัญ? ยิ่งลำไส้ของเรามีสุขภาพดีมากเท่าไหร่ ร่างกายเราก็ยิ่งมีสุขภาพดีตามไปด้วย เพราะลำไส้เป็นอวัยวะที่ใช้ในการดูดซึมสารอาหาร วิตามินและแร่ธาตุที่มีประโยชน์ หากร่างกายได้รับสารอาหารที่มีสารปนเปื้อนหรือสารพิษตกค้าง ก็จะทำให้ลำไส้อักเสบ สารพิษซึมผ่านผนังลำไส้เข้าสู่กระแสเลือด นำไปสู่การเกิดโรคต่าง ๆ ได้มากมาย

ดังนั้นการมีสุขภาพลำไส้ที่แข็งแรงจึงเป็นกุญแจสำคัญในการมีสุขภาพดี แต่การดูแลสุขภาพลำไส้ให้แข็งแรงในทุก ๆ วันด้วยการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์เพียงอย่างเดียวอาจไม่พอ แต่จำเป็นต้องได้รับ โปรไบโอติก หรือแบคทีเรียชนิดดีที่อาศัยอยู่ในลำไส้ เพื่อดูแลลำไส้ในทุก ๆ วัน

ศาสตราจารย์ไมเคิล เกอร์ซอน (Michael Gershon) แห่งมหาวิทยาลัยไคลัมเบีย สหรัฐอเมริกา ผู้เชี่ยวชาญด้านการวิจัยระบบประสาทลำไส้ได้ขนานนามลำไส้ว่าเป็น “สมองที่ 2” หรือสมองช่องท้อง ว่าจริงแล้วลำไส้มีความรู้สึก รู้จักคิด และแสดงอารมณ์ได้ ที่เป็นเช่นนี้เพราะสมองช่องท้องไม่เพียงควบคุมการย่อยของลำไส้เท่านั้น มันยังเป็นกลไกสำคัญของชีวิตด้วย ที่สำคัญคือมันควบคุมลำไส้ ปลดปล่อยฮอร์โมนต่าง ๆ ที่มีผลต่ออวัยวะทั้งหมดของร่างกาย รวมถึงสมองด้วย

หน้าที่หลักของสมองช่องท้อง คือ การสำรวจการเคลื่อนไหวของกระเพาะอาหาร และกระบวนการย่อยอาหาร จากนั้นจะปรับความเร็วช้าของการย่อยและการหลั่งน้ำย่อยโดยอัตโนมัติ ปรับรูปแบบและความเร็วการบีบตัวของลำไส้ ในระบบการย่อยอาหารของคนเรานั้น การเคี้ยวกับการกลืนควบคุมโดยสมองที่แท้จริง ส่วนการทำงานทั้งหมดของลำไส้ควบคุมโดยสมองช่องท้องจนกระทั่งถึงทวารหนัก อำนาจการควบคุมจึงจะคืนให้สมอง

ทั้งนี้ การทำงานของสมองช่องท้องในบางครั้งอาจผิดปกติไปเพราะพฤติกรรมการใช้ชีวิตที่ผิดปกติบางอย่าง ส่งผลให้ระบบลำไส้ทำงานผิดเพี้ยนไปด้วย จึงควรระมัดระวังและหลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยงต่าง ๆ ที่อาจทำให้ลำไส้ทำงานผิดปกติ และส่งผลต่อสุขภาพโดยรวมของร่างกาย

พฤติกรรมที่ส่งผลกระทบในเชิงลบต่อลำไส้ ไม่ว่าจะเป็นการทานอาหารรสชาติจัดจ้าน, การทานไม่เป็นเวล่ำเวลา, การสูบบุหรี่ - ดื่มแอลกอฮอล์, การใช้ยาฆ่าเชื้อโดยไม่จำเป็น ฯลฯ ส่งผลให้ลำไส้ทำงานผิดปกติเพราะแบคทีเรียในลำไส้เสียสมดุล และส่งผลกระทบต่อสุขภาพโดยรวม โดยก่อให้เกิดอาการต่าง ๆ ดังต่อไปนี้

ลำไส้แปรปรวน มีอาการท้องผูกสลับท้องเสีย
มีกลิ่นปากและกลิ่นตัว จากสารพิษที่ตกค้างภายในลำไส้
ผิวพรรณหมองคล้ำไม่สดใส เป็นสิวบ่อย เพราะร่างกายดูดซึมสารพิษจากลำไส้เข้าสู่กระแสเลือด
ขับถ่ายยาก ขับถ่ายไม่เป็นเวลา ถึงเวลาที่ควรถ่ายก็ถ่ายไม่ออก
ภูมิคุ้มกันต่ำ ป่วยง่าย ไม่สบายบ่อย

ภายในลำไส้ของเรานั้นล้วนเต็มไปด้วยแบคทีเรียชนิดต่าง ๆ อาศัยอยู่รวมกันนับร้อยนับพันชนิด ซึ่งแบ่งออกได้เป็น 3 ประเภท ได้แก่ แบคทีเรียตัวดี (หรือที่เรียกว่า "โปรไบโอติก") แบคทีเรียที่เป็นกลาง และแบคทีเรียตัวร้าย เมื่อภายในลำไส้เสียสมดุล แบคทีเรียตัวร้ายมีจำนวนมากกว่าแบคทีเรียตัวดี ก็จะนำพาให้สิ่งแวดล้อมภายในลำไส้ย่ำแย่ไปด้วย และปัญหาสุขภาพที่เกิดขึ้นนี้เองก็คือสิ่งที่สะท้อนว่าภายในลำไส้ของเรากำลังมีปัญหาเกิดขึ้น

อย่างที่รู้กันว่าภายในลำไส้นั้นประกอบด้วยแบคทีเรียหลากหลายชนิด และการเสียสมดุลของแบคทีเรียภายในลำไส้นี้เองที่เป็นสาเหตุทำให้เกิดปัญหาสุขภาพต่าง ๆ ตามมา ดังนั้นการ "ปรับสมดุลลำไส้" ให้เข้าที่ คือใจความสำคัญของการดูแลสุขภาพลำไส้ นำไปสู่การมีสุขภาพโดยรวมที่ดี

โปรไบโอติก คือเชื้อแบคทีเรียชนิดดีที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย โดยช่วยปรับสมดุลของสภาพแวดล้อมภายในลำไส้เพื่อลดจำนวนแบคทีเรียที่ก่อให้เกิดโรค, สร้างภูมิคุ้มกันโรค โดยเฉพาะโรคติดเชื้อในระบบทางเดินอาหาร, ลดอาการอักเสบในลำไส้ กรดไหลย้อน กลุ่มอาการลำไส้แปรปรวน, โรคภูมิแพ้ ฯลฯ เมื่อจุลินทรีย์ชนิดที่ดีในลำไส้มีมากขึ้น จุลินทรีย์ชนิดไม่ดีมีน้อยลง ปัญหาสุขภาพต่าง ๆ ที่เคยเป็นก็จะค่อย ๆ ดีขึ้น

ระบบขับถ่ายทำงานเป็นปกติ ถ่ายเป็นเวลา ใช้เวลาไม่นาน
ลดอาการท้องผูก ท้องเสีย ลำไส้แปรปรวน
กลิ่นปากและกลิ่นตัวลดลง สารพิษภายในลำไส้ถูกกำจัด
ผิวพรรณดีขึ้น ไม่เป็นสิวง่าย
ภูมิคุ้มกันแข็งแรง ไม่ป่วยง่าย