ภูมิแพ้ผิวหนัง สาเหตุ การป้องกัน
ปรับปรุงล่าสุด : 1 กุมภาพันธ์ 2565โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง เกิดจากสาเหตุได้หลายอย่าง แต่ปัจจัยหลัก ๆ มักเริ่มต้นมาจากร่างกายของตนเองมีปัญหาเรื่องภูมิคุ้มกันมาก่อน ส่งผลให้เมื่อผิวหนังพบเจอกับสิ่งแวดล้อมภายนอกก็มักเกิดอาการแพ้จนมีผื่นแดง คันขึ้นตามส่วนต่าง ๆ ของผิวหนัง อะไรบ้างคือสาเหตุที่ทำให้ผื่นนี้กำเริบมากขึ้น
- สภาวะแวดล้อม เช่น สภาวะที่มีละอองเกสร ขนสัตว์ ไรฝุ่น สิ่งเหล่านี้ทำให้ผื่นมีอาการคันมากขึ้น
- เชื้อโรค เช่น แบคทีเรีย เชื้อรา แทรกซ้อนทำให้เกิดการติดเชื้อ ผิวหนังที่อักเสบอยู่แล้วกำเริบขึ้นมาได้
- ฤดูกาล ผื่นผิวหนังอักเสบมักมีอาการมากขึ้นในช่วงฤดูหนาว เพราะความชื้นในอากาศต่ำ อากาศแห้ง เย็น ทำให้ผิวหนังคันและเป็นผื่น ซึ่งก็มีบางรายที่อาการมากขึ้นในช่วงฤดูร้อน เพราะอากาศร้อนทำให้เหงื่อออกมากเกิดอาการคันได้เช่นกัน
- เสื้อผ้า เครื่องนุ่งห่ม และเครื่องประดับที่มีขน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเสื้อผ้าที่ทำจากขนสัตว์ จะทำให้เกิดการคันมากขึ้น
- สบู่ ครีม โลชั่น และผงซักฟอก น้ำยาซักล้าง สารเคมีเหล่านี้มีฤทธิ์ละลายไขมัน หรือ/และอาจมีส่วนประกอบที่ก่อนอาการระคายเคืองแก่ผิวหนังได้ง่าย
- อาหาร ในกลุ่มผู้ป่วยประมาณ 10% พบว่า อาหารบางชนิดเป็นตัวกระตุ้นให้ผื่นแย่ลง มักพบในผู้ป่วยเด็ก อาหารที่แพ้เช่น นม ไข่ ถั่วเหลือง เนื้อสัตว์บางประเภท
- ความเครียด จิตใจที่มีความวิตกกังวลทำให้อาการของโรคกำเริบได้เช่นกัน
“ผื่นคันภูมิแพ้ผิวหนัง ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัดแต่มีแนวโน้มว่ามาจากพันธุกรรม และปัญหาของระบบภูมิคุ้มกันภายในร่างกาย ”
การป้องกันภูมิแพ้ผิวหนัง
- ทำความสะอาดร่างกายและล้างมืออยู่เสมอ
- ใช้สบู่อ่อนๆ ไม่มีน้ำหอม ไม่มีสารกันเสีย และอ่อนโยนต่อผิว
- ทาโลชั่นที่มีความอ่อนโยนต่อผิวและมี Moisturizer อย่างสม่ำเสมอทุกครั้งหลับอาบน้ำ เพื่อให้ความชุ่มชื้นแก่ผิว
- หลีกเลี่ยงการใส่เสื้อผ้าที่รัดมาก เสื้อผ้าที่เนื้อหยาบหนา หรือผ้าขนสัตว์ ซึ่งจะทำให้เกิดการระคายเคืองผิว
- หลีกเลี่ยงสารที่ก่อภูมิแพ้ เช่น ฝุ่นละออง ไรฝุ่น ขนสัตว์ ละอองเกสร แมลง และที่ยุงชุกชุม
- หลี่กเลี่ยงบริเวณที่มีอากาศร้อนจัด หรือหนาวจัด
- หลี่กเลี่ยงการรับประทานอาหารที่ก่อให้เกิดอาการแพ้ได้บ่อย เช่น ไข่ นมวัว แป้งสาลี อาหารทะเล ในผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรง และได้รับการตรวจยืนยันว่าแพ้อาหารชนิดนั้นแล้วจริงๆ
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ พักผ่อนให้เพียงพอ และออกกำลังกาย เพื่อเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง
ข้อมูลอ้างอิง : ข้อมูลสุขภาพ โรงพยาบาลกรุงเทพ
บทความสุขภาพ ไขข้อสงสัยกับโรคภูมิแพ้ผิวหนัง โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์
บทความสุขภาพ โรคผิวหนังอักเสบภูมิแพ้ผิวหนัง คณะแพทย์ศาสาตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล