โรคทางสมอง ทางพันธุกรรม

โรคทางสมองใดบ้าง ที่อาจมีสาเหตุมาจากพันธุกรรม

อัลไซเมอร์

อัลไซเมอร์ ไม่เพียงแต่เกิดขึ้นในคนที่อายุมากเท่านั้น แต่อัลไซเมอร์ที่มีสาเหตุมาจากพันธุกรรมก็สามารถเกิดขึ้นกับคนอายุน้อยได้เช่นกัน แม้จะดูแลตัวเองดีมากก็ตาม

อัลไซเมอร์แบ่งออกได้เป็น 2 ชนิด คือ

1. มีอาการก่อนอายุ 65 ปี
2. มีอาการหลังอายุ 65 ปี

โดยอัลไซเมอร์ที่ขึ้นก่อนอายุ 65 ปี เป็นชนิดที่เกิดก่อนวัย มักพบได้ในวัยรุ่นหรือวัยกลางคน แต่จะพบเป็นส่วนน้อยประมาณร้อยละ 5 เท่านั้น โดยมีสาเหตุมาจากพันธุกรรมบกพร่อง หากมีพ่อแม่ที่เป็นอัลไซเมอร์ โอกาสเสี่ยงที่จะตกทอดมาสู่รุ่นลูกสูงถึง 50 เปอร์เซ็นต์ แต่อัลไซเมอร์ที่เกิดหลังช่วงอายุ 65 ปี มีสาเหตุมาจากการเสื่อมสภาพหรือสมองเสียหายตามวัยและอายุที่เพิ่มมากขึ้น

วิธีการตรวจว่าเป็นอัลไซเมอร์จากพันธุกรรมหรือไม่

• ซักประวัติคนในครอบครัวเพื่อหาค่าความเสี่ยง
• ทดสอบทางจิตวิทยา โดยการตอบปัญหาเชาวน์ปัญญา
• ตรวจหาสารพันธุกรรมเพื่อหาค่าความเสี่ยง

เมื่อตรวจหาความเสี่ยงจนแน่ใจแล้วว่ามีโอกาสเป็นอัลไซเมอร์จากสาเหตุพันธุกรรม แพทย์จะแนะนำการดูแลอย่างตนเองอย่างเหมาะสมเป็นลำดับต่อไป

ฮันติงตัน

ฮันติงตัน คือ โรคทางพันธุกรรม ที่มีสาเหตุมาจากการถ่ายทอดยีนมีความบกพร่อง หากพ่อหรือแม่มีความบกพร่องทางยีนดังกล่าว ลูกจะมีโอกาสเป็นโรคฮันติงตันถึง 50 เปอร์เซ็นต์ และสามารถส่งต่อยีนที่บกพร่องไปยังรุ่นต่อไปได้‎‎‎

ซึ่งความบกพร่องของยีนนี้ ทำให้เซลล์ประสาทในสมองเสื่อมส่งผลกระทบต่อร่างกายและการเคลื่อนไหว รวมถึงในด้านอารมณ์และสติปัญญา เป็นโรคทางสมองที่รักษาไม่หาย และอาจทำให้ผู้ป่วยมีปัญหาทางจิตเวช อาการเหล่านี้จะแย่ลงเรื่อย ๆ และอาจทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตได้ภายใน 20 ปี‎‎‎‎‎‎

อาการโรคฮันติงตัน

• บุคลิกภาพเปลี่ยนไป ไม่สามารถควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกายได้
• อารมณ์เปลี่ยนไป, มีปัญหาด้านความจำ การคิด และตัดสินใจ
• กลืนลำบาก และพูดลำบาก พูดไม่ชัด ติดขัด‎‎‎‎

การรักษาโรคฮันติงตัน

ปัจจุบันโรคฮันติงตัน ยังไม่สามารถรักษาได้ มีเพียงแต่วิธีที่ช่วยบรรเทาและลดความรุนแรงของอาการที่เกิดขึ้นเท่านั้น ซึ่งวิธีการได้แก่

• ยาเฉพาะทาง
• กิจกรรมบำบัด
• กายภาพบำบัด
• จิตบำบัด
• อรรถบำบัด (รักษาโดยการพูดคุยกับผู้ป่วย)

วิธีการป้องกันโรคฮันติงตัน

สำหรับผู้ที่มีสมาชิกในครอบครัวเป็นโรคฮันติงตัน และอยากทราบว่าตนเองมีความเสี่ยงโรคนี้ด้วยหรือไม่ หรือหากกำลังตั้งครรภ์ ควรพบแพทย์เพื่อเข้ารับคำปรึกษาเพื่อลดความเสี่ยงในการส่งผ่านยีนไปสู่รุ่นลูก

โรคหลอดเลือดในสมอง

โรคหลอดเลือดในสมอง เป็นอีกหนึ่งโรคที่มีสาเหตุมาจากพันธุกรรม และสามารถเกิดขึ้นได้กับคนอายุน้อยเช่นกัน‎‎‎‎ โรคหลอดเลือดในสมอง หรือ Stroke เกิดจากหลอดเลือดหรือเส้นเลือดในสมองอุดตัน ตีบ ทำให้เลือดไม่สามารถไปเลี้ยงสมองได้ จึงทำให้เซลล์สมองขาดออกซิเจน และเป็นสาเหตุที่ทำให้เซลล์สมองถูกทำลาย

สามารถแบ่งออกเป็น 2 สาเหตุหลัก คือ

1. ​​หลอดเลือดเกิดตีบหรืออุดตัน
2. หลอดเลือดสมองแตก

‎‎‎‎‎โดยโรคนี้สามารถพบได้ใน คนอายุน้อย วัยกลางคนและผู้สูงอายุ ซึ่งในกลุ่มคนอายุน้อยจะพบได้ในลักษณะของคนที่มีความผิดปกติของระดับพันธุกรรมตั้งแต่กำเนิด คือหลอดเลือดในสมองผิดปกติและการต่อกันของหลอดเลือดผิดปกติ หรือคนในครอบครัวมีประวัติเป็นโรคหลอดเลือดสมองก็จะมีความเสี่ยงมากขึ้น

‎‎‎‎‎ต่างจากวัยกลางคนที่มีสาเหตุมาจากการสูบบุหรี่จัด ดื่มแอลกอฮอล์ และวัยผู้สูงอายุที่เกิดจากความเสื่อมของผนังหลอดเลือดหรือตามภาวะของโรค เช่น เบาหวาน ความดันโลหิต โรคไต เป็นต้น‎‎‎‎‎

วิธีการป้องกันโรคหลอดเลือดในสมอง

• หมั่นตรวจสุขภาพประจำปี และซักประวัติกับทางโรงพยาบาลว่าคนในครอบครัวมีความเสี่ยงหรือไม่
• ควบคุมโรคพื้นฐาน เช่น ความดัน เบาหวาน โรคไต
• หากมีอาการผิดปกติ เช่น ปวดศีรษะรุนแรง แขนอ่อนแรง ปากเบี้ยว พูดลำบาก ควรรีบพบแพทย์โดยเร็วที่สุด

ที่มา : FB สาระสมอง by MemoLogy